Herkenningsdienstsysteem (HKS)

Doel

Doel van deze publicatie is het geven van het aandeel verdachten van misdrijven van de bevolking naar bepaalde sociaal-economische kenmerken. In deze publicatie worden verdachtenpercentages van autochtonen en groepen allochtonen weergegeven naar herkomstgroepering, leeftijdsgroep en geslacht. De percentages zijn gestandaardiseerd naar leeftijd en geslacht. De volgende persoonskenmerken kunnen worden geselecteerd: betaald werk, uitkeringsafhankelijkheid, percentage allochtonen in de woonwijk en type huishouden.

Doelpopulatie

Personen van 12 jaar en ouder die in aanraking zijn gekomen met de politie vanwege een strafbaar feit.

Statistische eenheid

Personen en huishoudens

Aanvang onderzoek

Gegevens beschikbaar vanaf 1999.

Frequentie

Jaarlijks.

Hoe wordt het uitgevoerd

Het landelijk bestand met verdachtengegevens wordt samengesteld uit de 27 regionale Herkenningsdienstsystemen (HKS) en wordt sinds 1986 door de politie gebruikt om gegevens over verdachten te registreren. Het bevat zowel de aangiftegegevens van misdrijven als de persoonsgegevens van de verdachten daarvan. Tegen een verdachte kunnen in een jaar een of meerdere processen-verbaal zijn opgemaakt. Per proces-verbaal kunnen meerdere delicten voorkomen. Opgenomen worden personen opgenomen tegen wie als verdachte proces-verbaal is opgemaakt. Het HKS bevat informatie over bijvoorbeeld het delict, maar ook persoonskenmerken van de verdachte als geboortedatum, geslacht, geboorteland en nationaliteit. Het HKS heeft ook beperkingen. Het HKS levert geen compleet beeld van de geregistreerde criminaliteit in Nederland. De gegevens van de bijzondere opsporingsdiensten (FIOD-ECD, douane) zijn vaak niet opgenomen in het HKS. Diverse typen misdrijven, zoals economische delicten, milieudelicten of uitkeringsfraude, zijn daarmee ondervertegenwoordigd in het HKS. Verder ontbreken soms de zogenaamde Haltafdoeningen. De daders die niet gepakt zijn, delicten waarvan geen procesverbaal is opgemaakt of de delicten die onbekend blijven bij de politie worden niet geregistreerd. Daarnaast betreffen de gegevens verdachten en geen veroordeelden. Overigens krijgt naar schatting meer dan 90% van de verdachten een transactie aangeboden door het OM of wordt in een later stadium schuldig verklaard door de rechter.

In totaal konden de volgende percentages van de verdachten uit de HKS-bestanden gekoppeld worden aan de SSB bestanden. Per jaar zijn de volgende koppelingspercentages behaald:

1999: 89%
2000: 91%
2001: 90%
2002: 89%
2003: 90%

In het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) zijn registers (onder andere van de belastingdienst, uitkeringsinstanties, Informatie Beheersgroep) per individu gekoppeld aan de GBA. Het SSB biedt, dankzij deze koppeling, individuele gegevens van àlle inwoners van Nederland over o.a. demografische kenmerken van personen en huishoudens, werk, uitkeringen en inkomen. Op basis van de kenmerken uit de GBA dat onderdeel uitmaakt van het SSB wordt de herkomstgroepering (onderscheid naar autochtonen en allochtonen eerste of tweede generatie) vastgesteld. Naast deze registraties worden persoonsenquêtes aan het SSB gekoppeld, zodat ontbrekende gegevens op steekproefbasis worden toegevoegd. Aan het gebruik van registergegevens kleven voor- en nadelen. Weliswaar zijn registers in het algemeen integraal, treden er daarom geen steekproeffouten op en is er geen probleem met selectieve non-respons, maar de kwaliteit van de administratieve informatie is niet altijd voldoende. Daarnaast zijn niet alle theoretisch gewenste variabelen op basis van registerinformatie te operationaliseren.

Soort onderzoek

Waarnemingsmethode

Rechtstreekse datalevering.

Berichtgevers

Meerdere.

Steekproefomvang

De cijfers in de tabel hebben betrekking op de geregistreerde bevolking van Nederland. In principe wordt iedereen die voor onbepaalde tijd in Nederland woonachtig is, opgenomen in de basisadministratie van de gemeente waar de nachtrust hoofdzakelijk wordt genoten (woongemeente). Personen die tot de 'de jure' bevolking van Nederland behoren, maar voor wie geen vaste woonplaats valt aan te wijzen, zijn opgenomen in de basisadministratie van de gemeente 's-Gravenhage.