RIVM entgegevens
Wat behelst het onderzoek
Doel
Het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) is een door de overheid ingesteld preventieprogramma om alle kinderen in Nederland te beschermen tegen ernstige en soms dodelijke infectieziekten.
Doelpopulatie
Alle kinderen in Nederland.
Statistische eenheid
Personen.
Aanvang onderzoek
Het rijksvaccinatieprogramma is in 1957 ingesteld. Sinds 1962 registreert en onderzoekt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de meldingen van mogelijke bijwerkingen en houdt dit onafhankelijk wetenschappelijk instituut nauwlettend toezicht op de veiligheid van het RVP.
Frequentie
Jaarlijks.
Hoe wordt het uitgevoerd
Soort onderzoek
Er wordt gebruik gemaakt van registers.
Waarnemingsmethode
De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het RVP is opgedragen aan de regiokantoren (voorheen entadministraties). De gegevens over de vaccinatiestatus werden jaarlijks door de Inspectie voor Gezondheidszorg (IGZ) verwerkt tot een rapport over de vaccinatiegraad van Nederland tot op gemeentelijk niveau. Vanaf 2004 wordt deze rapportage verzorgd door het RIVM in samenwerking met de Landelijke Vereniging Entadministraties (LVE). Vanaf 2008 is de LVE geïntegreerd in het RIVM.
In 2005 is een nieuwe methode voor de vaststelling van de vaccinatiegraad in gebruik genomen: ‘Præventis’. Hiermee kan onder andere ook de tijdigheid van vaccinaties worden vastgesteld. Daarnaast worden toegediende vaccinaties nauwkeuriger aan de regels van het RVP getoetst dan in het verleden. Er wordt namelijk op individueel niveau van het Kind bekeken of de gewenste vaccinatietoestand bereikt is voor een bepaalde individuele leeftijd en niet meer voor een vastgestelde datum die voor elk kind gelijk was ongeacht leeftijd. Op deze wijze heeft een kind geboren aan het eind van een kalenderjaar evenveel tijd om de gewenste vaccinatietoestand te bereiken als een kind geboren aan het begin van een kalenderjaar en wordt gekeken of de gewenste vaccinatietoestand tijdig is bereikt volgens de richtlijnen van het RVP.
Het regiokantoor ontvangt bericht van mutaties langs elektronische weg via aansluiting op de Gemeentelijke Basisadministratie voor persoonsgegevens (GBA). Deze gegevens worden door de gemeenten verstrekt voor inwoners tot het bereiken van de dertienjarige leeftijd. Het regiokantoor zorgt voor het aanmaken van de oproepkaarten voor de ouders van kinderen die voor vaccinatie in aanmerking komen. Als aan de oproep geen gehoor wordt gegeven, zorgt het regiokantoor voor tijdige rappellering (éénmalig). Een principieel bezwaar van de ouders tegen vaccinatie wordt vastgelegd, maar leidt alleen tot het niet langer rappelleren. Op basis van terugontvangen oproepkaarten registreert het regiokantoor de verrichte vaccinaties, uitgesplitst naar individu en soort vaccinatie. Hierdoor kunnen de regiokantoren gegevens leveren over de vaccinatiestatus van elk individu en van de populatie als geheel. De door de GBA verstrekte gegevens over de kinderen die in aanmerking komen voor vaccinatie wordt als basis voor deze berekeningen gebruikt. Kinderen van asielzoekers komen wel voor vaccinatie in aanmerking maar worden in het merendeel van de gemeenten niet opgenomen in de GBA. De regiokantoren ontvangen informatie over deze kinderen van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Deze kinderen worden door de regiokantoren herkenbaar opgenomen in hetzelfde systeem, waarin ook de andere kinderen zijn opgenomen. Kinderen die niet zijn opgenomen in het GBA blijven in dit rapport buiten beschouwing.
Berichtgevers
Regiobureaus.
Wat is de kwaliteit van de uitkomsten
Volgtijdelijke vergelijkbaarheid
Zowel het informatiesysteem (nauwkeurige toetsing aan de regels van het vaccinatieschema) als de wijze van rapporteren (op individuele leeftijd) is gewijzigd. Dit betekent een trendbreuk in de gegevens over de vaccinatiegraad in Nederland. Bij vergelijking met gegevens uit eerdere rapportages moet hier rekening mee worden gehouden.
Zie voor een uitgebreide beschrijving van het rijksvaccinatieprogramma het RIVM Rapport 210021007/2008. Vaccinatiegraad Rijksvaccinatieprogramma Nederland verslagjaar 2006-2008. Deze publicatie is beschikbaar via de site van het RIVM.