2016 – vormgeven aan verantwoording
Dit handboek laat zien wat alternatieve vormen van verantwoording zijn en welke verschillende vormen van evalueren, oordelen én leren betrokkenen bij de decentralisaties van de jeugdhulp kunnen benutten. Het handboek biedt zo een leidraad om publieke verantwoording passend vorm te geven.
Met de decentralisaties in de jeugdhulp per 1 januari 2015 werken steeds meer gemeenten samen met andere partijen. Enerzijds omdat zij het niet langer alleen kunnen, anderzijds omdat zij ook de voordelen zien van netwerkend werken. Het is een nieuwe, andere, maar ook effectieve manier voor gemeenten om beleidsdoelstellingen te realiseren. Waarbij soms de gemeente zelf het initiatief neemt tot samenwerking, soms het initiatief van andere partijen komt en de gemeente aanhaakt. Soms gaat het om ‘slechts’ het laten van ruimte aan andere partijen. Dit zorgt voor nieuwe dynamieken in de gemeentelijke praktijk en in het domein van de Jeugdhulp. Deze andere manier van werken zorgt ook voor een steeds groter wordend ‘grijs gebied’ waarin niet duidelijk is wie, wanneer en waarover verantwoordelijk is en verantwoording moet afleggen.
Veel van de huidige verantwoordingsarrangementen die in de gemeentelijke context worden gebruikt bij het evalueren van (zorg)beleid zijn ingesteld op de systematiek van de rechtmatige overheid (legitimiteit en rechtmatigheid) en de presterende overheid (effectiviteit en efficiëntie). Deze manier van verantwoording botst met de manier waarop in de praktijk door de gemeente met andere partijen in een netwerk wordt samengewerkt. De vraag is hoe gemeenten goed verantwoording kunnen afleggen, op een manier die recht doet aan de kern van de democratie en de beginselen van goed bestuur, maar die óók past bij de nieuwe ontstane praktijk.